Τα προϊόντα του καστανιώνα

Το δέντρο φυτρώνει σε υψόμετρο από 300 έως 1300 μέτρα , αλλά πάνω από τα 1000-1100 μέτρα, σπάνια καρποφορεί.

Το κάστανο έχει την ίδια διατροφική αξία με τα μανιτάρια και τις πατάτες. Είναι πλούσιο σε βιταμίνη C  που δε διασπάται με το ψήσιμο  ή με το βράσιμο. Η παραγωγή στην Ελλάδα αγγίζει τους 15.000 τόνους  κατ’ έτος. Η παραγωγή κάστανου στην Αγιάσο έφτανε παλαιότερα τους 140-150 τόνους. Από το κάστανο γίνονται γλυκά κουταλιού, μαρμελάδα, τρουφάκια, σοκολατάκι, κορμός, ακόμα και ψωμί.

Η καστανιά αξιοποιεί τα όξινα εδάφη, δηλαδή με PH μεταξύ 5,5 και 6,5 που δεν μπορούν  να  χρησιμοποιηθούν σε άλλες καλλιέργειες.

Αν και έχει πολλούς εχθρούς  και ασθένειες, εντούτοις το δέντρο  είναι αιωνόβιο, παίρνει  μεγάλες διαστάσεις  ιδίως καθ’ ύψος και όταν είναι σε καλή κατάσταση δίνει ικανοποιητική παραγωγή για περισσότερο από 100 χρόνια . Έχουν παρατηρηθεί  έξι ασθένειες  των ριζών, του κορμού  και των κλαδιών, δέκα εχθροί και ασθένειες των φύλλων και των καρπών  και έξι φυλλοφάγα και ξυλοφάγα έντομα, εκτός των παγετών, των ηλιακών  εγκαυμάτων, της ασφυξίας των ριζών  κλπ .

Τα κάστανα που παράγονται στην Αγιάσο σήμερα  είναι οικολογικά. Η παραγωγή του προϊόντος επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες και κυρίως τις πρώιμες βροχές. Απ’ αυτές εξαρτάται η ποιότητα, η ποσότητα της παραγωγής και το μέγεθος του παραγόμενου κάστανου.

Μεγάλη αξία έχει και η ξυλεία που παράγεται από την καστανιά. Χρόνια  τώρα  το προϊόν της ξυλείας της έντυνε τα σπίτια των Αγιασωτών με κουφώματα, έπιπλα, πετσώματα σκεπών και σαχνισίνια.

Σήμερα  η χρήση της ξυλείας της καστανιάς περιορίστηκε σημαντικά, λόγω και της εισαγόμενης ξυλείας. Η ετήσια υλοτόμηση αποδίδει 180 έως 200  κυβικά μέτρα.

Προϊόν  της καστανιάς  είναι και οι πάσσαλοι περίφραξης  αλλά κι αυτοί παραχωρούν  τη θέση τους  στους μεταλλικούς, οι οποίοι  προέρχονται από ανακυκλωμένα  μέταλλα .

Άλλο προϊόν  είναι οι τέμπλες (ξύλινοι  μεγάλοι βλαστοί  καστανιάς που χρησιμοποιούνται  στο ράβδισμα του καρπού της ελιάς) κατάλληλα επεξεργασμένες και ψημένες. Αυτές αντιστέκονται ακόμα στον ανταγωνισμό των ραβδιστικών μηχανημάτων. Το 90% των λεσβιακών ελαιώνων ραβδίζεται ακόμα με τις παραδοσιακές τέμπλες. Τούτο σημαίνει ότι  σε μια καλή ελαιοκομική περίοδο κόβονται  περίπου 11.000 έως 12.000 τέμπλες, που με μια μέση τιμή μπορούν να αποφέρουν  εισόδημα στην Αγιάσο περίπου 500.000 έως 600.000 Ευρώ. Το κόψιμο για πάσσαλους και τέμπλες είναι ελεύθερο, ενώ για την υλοτόμηση  και παραγωγή ξυλείας απαιτείται ειδική άδεια υλοτόμησης από τη Δασική Υπηρεσία.

Για την παραγωγή διακοσμητικών γλαστρικών φυτών εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, διαπιστώνεται ότι οι ανθοπαραγωγοί αγοράζουν και χρησιμοποιούν καστανόχωμα που προέρχεται από :

α) το σάπιο ξύλο του εσωτερικού των καρπών της καστανιάς, β) τους σάπιους αχινούς, το λεγόμενο αχινόχωμα  και γ) τα σάπια φύλλα της καστανιάς, το λεγόμενο φυλλόχωμα. Αυτά  χρησιμοποιούνται για την παραγωγή φυτών που αγαπούν το όξινο περιβάλλον, όπως  οι καμέλιες οι γαρδένιες, τα φούλια, οι ορτανσίες κ.ά .