Λιθόστρωτα (η ακαταμάχητη γοητεία της άσπρης πέτρας)

Οι δρόμοι της Αγιάσου καλύπτονται με λιθόστρωτο (άσπρη πέτρα) που λέγεται ντουσεμές. Επειδή ο οικισμός είναι επικλινής και οι βροχές συχνές, για να διευκολύνεται το ξενέρισμα των δρόμων, κατασκεύαζαν στη μέση τους αυλάκι (λαγκαδούρ’). Σε ίσα περίπου διαστήματα και κάθετα προς τη διεύθυνση του λιθόστρωστου έφτιαχναν τα κιγλίτσια, που έμοιαζαν με σκαλοπάτια. Η κατασκευή αυτή βοηθούσε τους πεζούς και τα ζώα να ανεβοκατεβαίνουν με μεγαλύτερη σιγουριά το καλντερίμι αντιμετωπίζοντας την απότομη κλίση ή την ολισθηρότητά του, ανέκοπτε την ορμή των όμβριων νερών που κυλούσαν στο λαγκαδούρ’ περιορίζοντας έτσι τις ζημιές από πλημμύρες και διατηρούσε τη συνοχή της πατουμένης μη επιτρέποντας την αποδόμησή της.

Ντουσεμέδες, αλλά διαφορετικής κατασκευής, κοσμούν ακόμα πολλά χωριά της λεσβιακής υπαίθρου. Τις τελευταίες δεκαετίες καθιερώθηκε η χρήση κυβόλιθων των Μυστεγνών (παβέδων). Οι μέθοδοι κατασκευής δείχνουν πολλές ομοιότητες με τη Βόρεια Ελλάδα, τη Θράκη και τη Μικρά Ασία.

Στην Αγιάσο διατηρούνται ακόμα σχεδόν αναλλοίωτοι στο διάβα του χρόνου πολλοί χορταριασμένοι ντουσεμέδες (πατουμένις), ιδιαίτερα στη γραφικότατη και πολυτραγουδισμένη συνοικία της Μπουτζαλιάς. Με την πολύχρονη χρήση η επιφάνειά τους λειάνθηκε τόσο πολύ που η λευκή μαρμαρόπετρα αντανακλά τις ακτίνες του ήλιου σαν καθρέφτης! Το φωτογραφικό σεργιάνι θα μας πείσει για την ακαταμάχητη γοητεία της άσπρης πέτρας…

Φωτογραφίες: Στρατή Τσουλέλη, Κώστα Σταματέλη, Παναγιώτη Μ. Κουτσκουδή, Σίμου Χουτζαίου και από το λεύκωμα του Νίκου Σηφουνάκη "ΤΑ ΛΙΘΟΣΤΡΩΤΑ αιγαιοπελαγίτικα και στεριανά. Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ 1984."